Türkiye de hayvanların sokaklardan toplatılma davetleri ne kadar yüksekse hayvanseverlerin buna itirazları da bir o Kıbrıs Escort kadar fazla Hayvan varlığı ile ilgili düşünürken dünyadaki örneklere de baktık
İki Avrupa Birliği ülkesi Hollanda ve Romanya Biri dünyada sokaklarını hayvasızlaştıran birinci ülke olarak anılıyor başkası yakın tarihte hayvanları Lefkoşa Escort sokaklardan toplatılmasını sağlayan yasası ile Hollanda nın yüzyıllar öncesine dayanan barınak ve sahiplendirme sistemi ile ilgili bilgileri Hollanda Tarım Bakanlığı ndan aldık Romanya da yasanın çıkışına giden süreci ve sonrasını Girne Escort ise belgesel sinema direktörü tıpkı vakitte hayvan hakları savunucusu olan Mihai Gavril ile konuştuk
İLK YASA 1875 TE YÜRÜRLÜĞE GİRDİ
Hollanda nın sokak hayvanlarının varlığı ile girdiği mücadele 1400 lü Magosa Escort yıllara kadar dayanıyor Bu tarihte büyük köpek ırklarına tasma zaruriliği getirildi Bundan yaklaşık 450 yıl sonra barınaklar inşa edilerek sahiplendirme programları başlatıldı Köpeklerin toplu vefatları Hollanda tarihinin de bir kesimi 1800 lü yıllarda yaşanan kuduz olayları nedeniyle Hollanda da pek çok köpek öldürüldü
Hollanda nın hayvanlarla ilgili yasal çalışmalarının birincisini 1875 te yürürlüğe giren Ulusal Hayvan Yasası oluşturuyor Kelam konusu tarihten bu yana yasa dört sefer yine düzenlendi Hollanda da şu an yürürlükte olan yasa 2011 tarihinde formunu aldı Yasa hayvan istismarını ihmalini ve terk etmeyi para ve mahpus cezasına bağladı Ülke maddelerine nazaran hayvan istismarı kelam konusu olduğunda en yüksek mahpus cezası 3 yıl Para cezası da 21 bin 750 euro Hayvan ihmalinin üst hududu ise 6 ay mahpusken para cezası 8 bin 700 euro
BUNLAR BİZİM İÇİN GEÇMİŞTE KALAN TARTIŞMALAR
Hollanda da köpeklerin kayıt altına alınması zarurî Satın almanın da önünde bir mani yok Bakanlık Satın da alsanız sahiplenseniz de hayvanların tanımlanması bakımlarının ve barınmalarının karşılanması zorunlu diyor Kaçan ya da kaybolan bir köpeği bu kayıt sistemi ile kolaylıkla bulduklarını tabir ediyor Bakanlık bu sistem sayesinde ülkede ‘sahipsiz’ köpek olmadığını belirtiyor
Buna karşılık bakanlık az sayıda da olsa Hollanda da başıboş köpeklere rastlandığını anlatıyor Fakat buna tahlilleri tekrar kayıt sistemi Hayvan muhafaza servislerine bildirilen köpeklerin çip ile kayıt altına alındığı ve barınağa götürülerek sahiplendirilmeye çalışıldığı tabir ediliyor Hollanda’da barınaklardan sahiplendirme teşvik ediliyor Bu kapsamda sahiplendirme satın almadan daha az maliyetli ve avantajlı olarak sunuluyor hayvanların kayıt çip bakım ve kısırlaştırma süreçleri barınak tarafından karşılanıyor
Bakanlıktan hayvanların kayıt altına alınması ve bakımı için ne kadar bütçe ayrıldığı ya da hayvanlarla ilgili uyguladıkları program nedeniyle bakanlığa yönelik rastgele bir reaksiyon olup olmadığı sorularımıza ise Bunlar bizim için çok geçmişte kalan tartışmalar yanıtını aldık
ROMANYA DA SOKAK KÖPEKLERİN TOPLATILMASI 2013 TE YASALAŞTI
Romanya da 2013 yılında çıkan yasa toplumda büyük bir tartışma yarattı Romanya da hayvanların toplatılma davetlerin yasallaşması öncesinde yaşananlar Türkiye ile paralellik taşıyor Romanya nın başşehri Bükreş te 65 bin civarı olduğu düşünülen köpek nüfusu uzun vakittir toplumda birtakım huzursuzluklara sebep verse de hayvanseverlerin ve halkın köpeklerle olan bağı toplatılma davetlerini bastırıyordu Ta ki 4 yaşındaki bir çocuğun sokak köpeklerinin saldırısı sonucu hayatını kaybetmesine kadar Bu olaydan sonra Bükreş Belediye Lideri Sorin Oprescu halka sokak köpekleri için ötenaziyi kabul edip etmediklerini soran bir referandum düzenleneceğini açıkladı Ardından bunu destekleyenler tarafından kentte bir aksiyon düzenlendi
Tartışmalar Cumhurbaşkanı Traian Basescu nun insanlar köpeklerden üstündür halindeki çıkışıyla farklı bir boyuta taşındı Tüm bunların sonunda Romanya Parlamentosu sokak köpeklerinin toplanmasına ve sahiplenilmeyenlerin de itlafına onay veren maddeyi çıkardı
HAYVANLAR İNSANLARIN ŞİDDETİNE KARŞILIK VEREMİYOR
Günümüzde Bükreş başta olmak üzere Romanya nın pek çok büyük kentinde sokaklarda hayvan yok Bükreş’te üç kedisi ile birlikte yaşayan ve hayvan barınağında çalışan Mihai Gavril Türkiye’de yaşanan tartışmaların geçmişte Romanya’da yaşananlarla benzerlik taşıdığını tabir ediyor
Gavril Romanya daki yasanın hem çıkışına kadar hem de sonrasında hayvan hakları için uğraş etmiş bir isim Hayvan haklarıyla ilgili uğraş sebebi çok ferdî Bu durumu Ben de bir vakitler savunmasızdım o duyguyu âlâ bilirim Bu nedenle yapabileceğim her ne varsa onlar için yapmak istiyorum İnsanlara kıyasla hayvanlara yardım etmek için çok az usul ve araç var Bu haksızlık diye açıklıyor Hayvanların insanların şiddetine karşılık veremediğini onları savunacak yanlışsız düzgün yapılara sahip olmadıklarını anlatan Gavril Gerçekten sizi savunacak kimsenin olmaması terk edilip öldürülmeniz kabul edilir bir şey değil Onların tarafındayım zira onları toplumumuzun en savunmasız canlıları olarak görüyorum diyor
ROMANYA DAKİ HAYVANSEVERLER POLİTİK TELAFFUZ ÜRETEMEDİ
2013 yılına gidiyoruz Sokak köpeklerinin toplatılmasını ve itlafını sağlayan o döneme Romanya da da hayvanlar için işaret bir çocuğun sokak köpekleri tarafından akına uğraması ve sonrasında da hayatını kaybetmesi ile veriliyor Fakat Gavril bu olaya kadar Romanya da köpeklerle ilgili pek çok şey yaşandığını ve önemli bir sorun olarak görülmeye başlandıklarını anlatıyor Romanya daki parlamento 2013 yılında bir oylama yaptı ve 20 çekimser 23 hayır ve 226 evet oyu ile köpeklerin toplanması ve 14 gün boyunca barınakta kalıp sahiplenilmeyenlerin de itlaf edilmesinin önünü açan yasaya onay verdi Gavril e nazaran işlerin bu noktaya gelmesindeki en büyük sebep köpekleri aktif biçimde kısırlaştıran bir sistem olmaması Bir başkası de politik telaffuz üretmekten uzak hayvanseverler
Romanya daki hayvanseverlerin hayvan haklarından anladığı şey olabildiğinde çok köpeğe bakmak diyen Gavril hayvan sevgisinin politik bir anlayışa dönüşmemesinden şikayetçi Yasanın çıkış periyodunda Gavril hayvan hakları savunucuları olarak yetkililerle görüşme yaptıklarını anlatıyor Savunucular olarak mahallî yetkililerle bilhassa kısırlaştırma konusunda görüştük Daha çok bütçe ayrılmasını istedik lakin bütçeyi harcayacakları öbür alanlar olduğunu söyleyip taleplerimizi yerine getirmekte istekli olmadılar
KEDİ VE KÖPEKLER IRMAĞA ATILMAYA BAŞLANDI
Yasayla birlikte neler değişti Gavril ağır aksak işlese de birtakım güzel örnekler olduğundan bahsediyor Şimdi bir ömürüz var Buna nazaran şayet kedi ya da köpeğiniz varsa kısırlaştırmak zorundasınız Birden fazla insan buna uymuyor aslında Lokal idareler de bu bahisle ilgili sistemli bir çalışma yapmıyor Tek tek evcil hayvan sahiplerine gidip denetim yapmaları lazım Kısırlaştırma yapmayanları tespit etmeliler Maddeden üç yıl sonra hayvan polisi devreye girdi Hayvanlarla ilgili bir şey olduğunda onlar aranıyor Hala çok yeni bir uygulama ve tesirli değil lakin yeniden de hiç yoktan uygun Şayet bir şiddet istismar ya da terk etme olayı olursa onlar devreye giriyor Lakin yasa çok karmaşık Üç yıl öncesine kadar hayvan terk etmenin cezası yoktu Şu an yeni geldi ve geç kaldı aslında Gavril köpeklerin sokaklardan toplatılmasının Avrupa Birliği ne üyelikle bağını olduğunu düşünüyor Tüm bunlar AB ülkelerine benzeme çalışmalarının bir modülü ona nazaran
Kırsal bölgelerde yaşayanların maddeyi çok ciddiye almadığını belirten Gavril kısırlaştırma yapmayanların hayvanları doğurunca onlardan zalimce kurtulmaya çalıştığını şu formda söz ediyor Yasadan sonra bilhassa çok fazla hayvan ırmaklara ve göllere atılmaya başlandı İnanabiliyor musunuz yavru kedi ve köpekleri poşete koyup ırmağa atıyorlar Hayvanlarını kısırlaştırmayanlar onlar yavrulayınca bu durumdan kurtulmak için bu prosedürü kullanıyor Romanya daki beşerler çok zalim olabiliyor
Bu noktada kedilerinden birini ırmaktan kurtardığını anlatıyor Yasadan sonra hayvanlara yönelik şiddette bir artış oldu Irmaklara fırlatılan yavru kedi ve köpek kıssaları yaşandı Benim üç kedimden biri bu formda ırmağa atılan bir kedi Onu atıldığı ırmaktan kurtardık ve şu an birlikte yaşıyoruz
ONLARI BİZ EVCİLLEŞTİRDİK TERK EDEMEYİZ
Şehirlerden köpeklerin barınaklara ya da kent çeperlerine sürüldüğünü söyleyen Gavril bu şartlarda yaşayan köpeklerin de vakitle vahşileştiğini bunun da öteki sıkıntılara yol açtığını lisana getiriyor Köpekler buralara sürüldükleri için daha yırtıcı oldular Bir başka sorun de köpeklerin doğal bir avlayıcısının olmaması Münasebetiyle bu da tabiatta öbür bir şeyin bozulmasına yol açıyor
Gavril köpeklerin sokaklardan toplanmasının toplumdaki dayanışma ve güvenlik ağlarını kırdığını düşünüyor Ayrıyeten Gavril sokaklarda kedi nüfusunun arttığını ve onların da kuşlar için önemli tehdit olmaya başladığını belirtiyor
Gavril bir savunucu ve hayvansever olarak her köpeğin bir yuvası olmasını istiyor Lakin bunun olmadığı şartlarda da köpeklerin kısırlaştırılarak ilişkin oldukları yerlere yani kentlere geri gelmesini talep ediyor Onlar insanlara bağlı evcil hayvanlar Her köpeğin onunla ilgilenen ve seven bir beşere gereksinimi var Onları biz evcilleştirdik ve onları terk edemeyiz
Yarın Tahlil teklifleri Sokak hayvanları nasıl kurtulur