Dünya gazetesi muharriri Alaattin Aktaş, iktidarın faiz indirimi siyasetini değerlendirdiği yazısında, ‘ekonomide dönemlik indirimler yaşanıyor.’ dedi. Bu indirim döneminin bir ay erken başladığın belirten Aktaş, ‘öyle görünüyor ki bu kere dönem biraz uzun tutulacak’ diye yazdı.
TÜİK ile Merkez Bankasının iktidarın emelleri için kullanıldığını söz eden Aktaş iki kurumun vazife tarifinin değiştiğini belirtti. Fiyat istikrarı sağlaması gereken Merkez Bankasına ‘gizli’ bir vazife verildiğini tabir etti.
Alaattin Aktaş’ın ‘Mevsimi geldi, tam faiz indirme havası!’ başlıklı yazısı şöyle:
“✔Merkez Bankası’nın temel misyonu büyümenin önündeki pürüzleri kaldırmak oldu.
✔Fiyat istikrarını sağlama misyonu ise TÜİK’e verildi.
Hani kıyafette dönemlik indirimler vardır ya, bizde de iktisatta dönemlik indirimler yaşanıyor. Bahis kıyafet olmayacağına nazaran, biz de faizde yapıyoruz bunu… Üstelik o denli görünüyor ki bu defa indirim dönemi biraz uzun tutulacak.
Hatırlayın, geçen yıl eylülde başlamıştı indirim. Bu yıl bir ay önceye alındı ve ağustosta başladı.
Yılın birinci yedi ayında yüzde 14 olarak uygulanan faiz geçen ay yüzde 13’e indirilmişti, faiz dün bir puan daha aşağı çekilerek yüzde 12’ye düşürüldü.
Tam mevsimi! Artık bundan sonra da her ay birer puan, birer puan aşağı çekeriz faizi.
Ekimde 11, kasımda 10, aralıkta 9, ocakta 8!
Yüzde 8 düzgün, yeter!
Olmaz mı sanıyorsunuz; olur olur!
Hem de çok düzgün olur! Aralık ve ocakta yıllık enflasyon artışı da büyük ölçüde sürat kesecek zati.
Ne söyleneceği de belirli:
‘İşte faiz indi, enflasyon düştü!’
Faiz niçin indirilmiş…
Merkez Bankası Para Siyaseti Şurası toplantısından sonra yapılan açıklamada faizin yüzde 14’ten yüzde 13’e çekilmesi konusunda şöyle deniliyor:
‘Küresel büyümeye yönelik belirsizliklerin ve jeopolitik risklerin arttığı bir devirde sanayi üretiminde yakalanan ivmenin ve istihdamdaki artış trendinin sürdürülmesi açısından finansal şartların destekleyici olması ehemmiyet arz etmektedir. Bu çerçevede Heyet, siyaset faizinin 100 baz puan düşürülmesine karar vermiş, mevcut görünüm altında güncellenen siyaset faiz seviyesinin kâfi olduğunu değerlendirmiştir.’
İlginç bir durum var:
Para Siyaseti Kurulu’nun ağustos ayı toplantısından sonra yapılan açıklamada da üstteki söz motamot yer almıştı; noktası, virgülü bile birebirdi.
Hani bir kelam var ya, ‘Her zamankinden daha çok birlik ve beraberliğe muhtaçlık duyduğumuz şu günlerde’ diye başlar… Bunu yarın da söyleyeceksinizdir, demek ki birlik ve beraberlik muhtaçlığı giderek artacaktır; münasebetiyle bu kelamı ettiğiniz gün aslında o gereksinim yarından daha azdır.
Şimdi Merkez Bankası’nın açıklaması da biraz o denli olmuş. Ağustosta faiz yüzde 13’e indirilirken ‘mevcut görünüm altında güncellenen siyaset faiz seviyesinin kâfi olduğu değerlendirilmiş’ lakin ortadan bir ay geçince o güncellemenin kâfi olmadığı ortaya çıkmış.
Dolayısıyla biz tıpkı metni önümüzdeki ayların toplantı açıklamalarında okursak ve faiz nizamlı olarak aşağı çekilirse hiç şaşırmayalım.
Bağlantı kurmaya çalışmak anlamsız
Merkez Bankası’nın siyaset faizi düşürülüyormuş, meğer enflasyon almış başını gitmiş, faiz aşağı çekilince kur artacakmış ve enflasyon daha da hızlanacakmış; tüm ülkeler faiz artırırken biz nasıl olur da indirirmişiz; falan filan!
Geçtik artık bunları.
Yeni normalimiz artık farklı.
Kurumların misyonları değişti zira.
Merkez Bankası’nın temel misyonu artık fiyat istikrarını sağlamak değil. Merkez Bankası, büyümenin sürdürülebilirliği için ‘gizli’ vazife verilmiş bir kuruma dönüşeli çok oldu.
Ama fiyat istikrarını da bir öteki kurumun üstlenmesi gerek. İşte o misyon de Merkez Bankası’ndan alınıp tekrar ‘gizli’ bir formda TÜİK’e verildi.
Dolayısıyla yeni görevlendirmeleri bilip ona nazaran kıymetlendirme yapmakta fayda var.
‘Ya öbür ülkeler yanlış yapıyorsa!’
Geçenlerde gelen bir okur mektubunda şöyle bir görüş lisana getiriliyordu:
‘Hem nereden biliyoruz enflasyonla çaba için faiz artırımına giden öteki ülkelerin yanlış yapmadığını!’
Amerika, Avrupa faiz artırdığı halde enflasyon da artıyormuş, faiz artırımı işe yaramamış; fakat bizde faiz indirildiği için enflasyon düşecekmiş!
Aslında gerçek; hem zati biliyoruz bir müddet sonra yıllık enflasyon oranı düşecek.
Ne hoş değil mi!
O ülkelerde enflasyon kaç, nereden nereye gelinmiş…
Onun ötesinde hayat standardı onlarda hangi seviyede, bizde hangi seviyede…
Bütün bunları düşünme, düşüneme, düşünmek isteme; sonra sırf önümüzdeki aylarda “kendiliğinden oluşacak” enflasyondaki sürat kesmeyi faiz indirimine bağla!” (YAZININ TAMAMI)