Yunus Ülger
ALMANYA – Avrupa Parlamentosu’ndaki (AP) rüşvet skandalı, Almanya ve komşu Avrupa Birliği (AB) ülkeleri basınında geniş haber ve yorumlarla yer aldı. Ortak kıymetlendirme, rüşvet skandalının yalnızca AP için değil, AB için de ‘büyük bir felaket’ olduğu tarafında. Ayrıyeten, kendisini insan hakları ve hukuk devletinin koruyucusu olarak nitelendiren AP’de bu boyutta bir skandalın meydana gelmiş olması nedeniyle, parlamentonun bu alanda inandırıcılığını kaybettiği belirtildi. Büyük bir güç merkezine dönüşen AB’nin başşehri Brüksel’de bu türlü bir skandalının yaşanmasının ‘çok şaşırtan olmadığı’ da savunuldu.
‘AB KUŞKUCULARININ EKMEĞİNE YAĞ SÜRDÜ’
Frankfurter Rundschau gazetesi, rüşvet skandalının AB’de yol açtığı ‘imaj hasarını onarmanın çok güç olacağını’ yazdı. Gazete, birçok Avrupalının gözünde AB kurumlarının iltimas ve lobicilikle ilişkilendirildiğini belirterek, rüşvet skandalının ‘bunları haklı çıkarıp ekmeklerine yağ sürdüğünü’ savundu. Berlin’de yayımlanan Tagesspiegel gazetesi, skandalın yalnızca AB için değil demokrasi için ‘bir felaket olduğu’ yorumunu yaptı. Skandalın, AB’nin aç gözlü siyasetçiler ve halktan uzak demokrasiden oluşan ve kendine hizmet eden bir yapı olduğu önyargısını kanıtladığını yazdı.
‘AP KENDİNİ İNSAN HAKLARI VE HUKUK DEVLETİ BEKÇİSİ OLARAK GÖRÜYORDU’
Augsburger Allgemeine gazetesi de yolsuzluk skandalının AB için büyük ‘bir felaket olduğunu’ belirtti. Gazetede, AP’nin kendini insan hakları ve hukuk devletinin bekçisi olarak gördüğü hatırlatılarak, “Şimdi kendisi yolsuzluğa bulaşarak en keskin silahını köreltti” değerlendirmesini yapıldı. Gazete, AP’nin kendi meskeninde toplu rüşvet ve para yıkama sebebiyle savunduğu kıymetlerde inandırıcılığını tümüyle yitirdiğini vurguladı.
Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) ise, skandal karşısında sarsılmanın değil, bu olayın nasıl aydınlatılacağının kıymetli olduğunu belirtti. AB kurumlarının şeffaflık alanında açıklarını kapatması gerektiği aktarıldı. Bunun, rüşveti tümüyle önleyemeyeceğini belirtilerek, bundan sonra AB’nin imajını düzeltmesinin çok sıkıntı olacağı vurgulandı.
‘VİKTOR ORBAN AB’NİN HALİNE GÜLÜYOR’
Brüksel’de yayımlanan DE STANDAARD, Katar’ın Dünya Kupası’nı düzenlemek hiç bir şeyden çekinmediğini hatırlatarak, AP milletvekillerine rüşvet vermeyi göze almasını, ‘edep hududunu aşmak’ olarak niteledi. Tıpkı biçimde rüşvet alanlar da ‘edep hududunu aşanlar’ olarak nitelendirildi. Skandalın, kuralları ve pahaları korumakla misyonlu olanların da rüşvetten uzak duramayacağını gösterdiğini belirtti. Gazete, AB’nin rüşvet ve yolsuzlukla suçladığı Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın, AB’nin ‘haline güldüğünü’ de yazdı. “Rüşvet her yerde” başlığı atan Wiener Zeitung, reaksiyon açıklamalarından çok Brüksel kurumlarının olayı aydınlatmak için ne yapacağının kıymetli olduğunu yazdı. AB iktidarının ağırlaştığı Brüksel’de bu türlü bir skandalın ‘şaşırtıcı olmadığını’ belirten gazete, olayın aydınlatılması ve karışanlara gerekli yaptırımların uygulanmasını istedi.
Hükümet dışı yolsuzlukla uğraş kuruluşu Lobbycontrol’dan Timo Lange, AB kurumları için bağımsız denetleme kuruluşları gerektiğini söyledi. AB’nin yolsuzlukla çaba maddelerinin kâfi olduğunu, fakat bunların uygulanmasında ve kontrolünde eksiklikler olduğunu belirten Lange, “Brüksel’de rüşvet aykırısı bir kültür oluşmadı” görüşünü savundu.