Chloe Xiang
Dünya genelinde okyanuslarının asitlenmesi kelimenin tam manasıyla daha asidik bir hale gelmesi bilim insanlarınca yakından takip edilen bir eğilim Hakikaten de asitlenme doğal hayatı öldürür ve geçmişte Dünya da yaşanan kitlesel yok oluşlarda rol oynamıştır Bilim insanları sonuçlandırdıkları yeni ümraniye escort bir araştırmada batı Arktik Okyanusu nda gözlemlenen asitlenmenin iklim değişikliği yüzünden başka okyanuslardan üç ilâ dört kat daha yüksek bir oranda gerçekleştiğini keşfettiler bu global okyanuslar açısından da sorun yaratabilecek bir bulgu
KÜRESEL SOY TÜKENİŞLERİNE YOL AÇABİLİR
Araştırma Arktik Okyanusu ndaki asitlenme seviyesinin iklim değişikliği nedeniyle yaşanan deniz buzu kaybının süratiyle kontaklı olduğunu ortaya çıkardı Arktik Okyanusu nda hızlı biçimde eriyen deniz buzu suların atmosferin tesirlerine daha fazla maruz kalmasına yol açar ve hâl böyleyken havadaki artan karbondioksit düzeylerini daha kolay emer anadolu yakası escort ve bu durum asitlenmeye sebep olur Bilim insanları deniz buzunun şu anki suratında erimeyi sürdürmesi halinde önümüzdeki birkaç on yıl içinde Arktik Okyanusu nda deniz buzu kalmayıncaya dek okyanustaki süratli asitlenmenin gitgide ağırlaşacağını belirtiyorlar
Karbondioksit deniz suyunda çözündüğü vakit hidrojen ve bikarbonat iyonlarına ayrışarak karbonik asit haline gelir Fazladan hidrojen iyonlarının eklenmesi okyanustaki pH düzeyini düşürür bu durum ise suyun daha asidik hale gelmesi ve aside hassas organizmalara ziyan vermesi manasına gelir Bikarbonat iyonlarında gerçekleşen artış suda bulunan karbonat ölçüsünü azaltır bu ataşehir escort ise dış iskeletleri bileşik haldeki kalsiyum ve karbonattan oluşan mercan gibisi deniz organizmalarını olumsuz tarafta tesirler
Asitlenme mercan resiflerinin zayıflamasının yanı sıra Pasifik te yaşayan deniz salyangozlarını öldürüyor ve Dünya da birkaç defa yaşandığı bilinen Büyük Tükeniş diye isimlendirilen gezegen tarihindeki en büyük yok oluş olayı da muhtemelen okyanusun asitlenmesinden dolayı gerçekleşmişti
KUZEY KUTBU NDAN BAŞKA OKYANUSLARA YAYILIYOR
Delaware Üniversitesi nde vazifeli Dünya Okyanus ve Etraf Araştırmaları Kısmı Lideri Wei Jun Cai ve Çin deki Üçüncü Oşinografi Enstitüsü nde profesör olan Liqi bostancı escort Chen tarafından gerçekleştirilen yeni araştırma 1994 ve 2020 ortasında ölçülen oranları kullanarak asitlenmenin özellikle Kuzey Kutbu nun ekosistemi üzerinde yarattığı olumsuz tesir üzerine odaklanıyor
Cai Motherboard isimli dergiyle yaptığı söyleşide Okyanustaki asitlenme bu durumun karbonat oluşturan organizmalar üzerinde yarattığından daha fazla tesire sahip diyor Ekosistemde etkilenecek pek çok kimyasal süreç kelam konusu Örnek olarak birtakım zehirli ve az ölçüde bulunan metallerin daha düşük bir pH düzeyinde daha yaygın hale gelebileceğini vurguluyor
Cai Yaptığımız araştırma insanların biyolojik sistem üzerinde tesiri olan Arktik asitlenmesini bostancı escort nitekim de izlemesi gerektiğine somut gerçeğe dikkat çekecek diyor
Suları hem Pasifik hem de Atlantik okyanuslarına aktığı için Arktik Okyanusu nda yaşanan hızlı asitlenmesinin sonuçları global bağlamda da hissedilecek Kuzey Kutbu nun orantısız derecede yüksek bir düzeyde asitlenmesi karbondioksitin büyük ihtimalle emsal bir bahtla karşı karşıya kalacak öbür okyanuslarımızın tamamında yarattığı tesirin artmasına da neden oluyor
Cai nin aktardığı kadarıyla Kuzey Kutbu nda görülen süratli asitlenme oranı gelecekte daha düşük enlemlerde bulunan okyanuslara neler olabileceğini gözler önüne seriyor
ÖNLEMENİN YOLLARI BELLİ
Araştırmanın kadıköy escort ortak müellifleri ilkbaharda okyanus buzu erimeye başladığı vakit buzun altındaki karbondioksitin atmosferdeki ölçüden daha düşük olduğunu bulmalarının akabinde deniz buzundaki kaybın asitlenme olayında oynadığı rolü keşfettiler Öte yandan yaz aylarında buzlar büsbütün eridiğinde yüzey sularında bulunan karbondioksit ölçüsü neredeyse atmosferdeki ölçüye eşit hale geliyor Bu durum suda bulunan karbondioksitteki artışın buz su ile atmosfer ortasında bir bariyer oluşturamadığı vakit meydana geldiğini ortaya koyuyor Okyanus suyuyla karışan buzdan salınan tatlı su deniz suyunun alkalinitesini de azaltır ve bu suyun asitlenmeye karşı koyma kabiliyetini kartal escort sağlar
Cai Motherboard a verdiği demeçte bilhassa de insanlarca gerçekleştirilen fosil yakıt kullanımı ormansızlaştırma ve çimento üretimine değinerek buzullardaki erime ve sudaki asitlenme oranlarına istikamet veren faktörün insan tesiri olduğunu vurguluyor
Cai Nihai tahlil fosil yakıtları atmosferden temizlemek salımları azaltmak ve ayrıyeten CO2 aktivitesini atmosferden uzaklaştırmaya çalışmak olacaktır diyor Bunu gerçekleştirmenin yollarından birinin ağaçlandırma toprakta karbon tutma ve deniz yosunu tarımı üzere okyanus tabanlı Karbondioksit Arındırma CDR olduğunu lisana getiriyor Ne var ki CDR fosil yakıtları ya da endüstriyel salımları direkt doğruya Maltepe escort ele almıyor
Kuzey Kutbu nda yaşanan ısınma suratı global ortalamanın iki katı bundan dolayı erimenin çok dramatik olduğunu ve asitlenme oranının buz erime suratı tarafından ziyadesiyle yönlendirildiğini görüyoruz Elhasıl global ısınmayı azaltmak CO2 salımlarını azaltmak izlememiz gereken yol üzere görünüyor diyor
Yazının yepyenisi vice com sitesinden alınmıştır Çeviren Tarkan Tufan