Gamze Çoban
Hafızayı odağına alan öyküleri severim ve aklı önceleyen performansları takip ederim. Itır Pıtırcık’ın kaleme almış olduğu, Yeşim Özsoy tarafından yönetilen ve 2019’da Yeni Metin Şenliği 8’de “Senenin Oyunu” mükafatını alan “Kalanlar”, tam da bunun için uzun vakittir listemde olan oyunlardandı ve geçenlerde DasDas Sahne’de oyunu izleme fırsatım oldu. Oyun, Adana’daki bir cenaze konutunda ana karakterlerin birbirleriyle olan konuşmalarına ve geçmiş hesaplaşmalarına odaklanıyor.
Sahne kararır kararmaz teknolojinin imkanları insanın ilkel hisleriyle, kaygılarıyla buluştu ve oyun, cenaze konutunda geçen yaklaşık 10 dakikalık bir skeç kaydı ile başladı. Oyunun daha başındaki bu teknolojik atılım izleyicileri şok edip hislerini harekete geçirdi. Dahası oyuncuların karakterlerine özgünlükle hayat vermeleri ve anılar ortasında etkileyici dans figürleri sergilemeleri izleyicilerin sahneden gözlerini bir an bile ayırmamalarını sağladı.
Gecenin öne çıkan performanslarından biri elbet oyunun “Avrupa Yakası”, “Aşka 103 Adım” ve “Perihan Abla” üretimlerinden tanıdığımız usta oyuncu Suna Keskin’e ilişkin. Sahip olduğu deneyim, hem oyundaki sahnelerinde hem de oyun takımına danışmanlık yapmasından net bir formda anlaşılmaktaydı. Tüm oyuncular epeyce parlak bir performans sergilediler. Bu noktada başrol oyuncusu Nilay Erdönmez’e başka bir parantez açmak istiyorum. Erdönmez’in hem kelamlı hem kelamsız oyunculuğu epeyce etkileyiciydi. Sahnedeki duruşu, konuşması, dansı ve tonlamalarına kadar her şey sizi oyunun ayrıntılarını takip etmeniz konusunda dürten bir uyarıcı üzereydi.
Edebiyat tarihi, birebir anı tekrar yaşama dileği ve laneti üzerine etkileyici metinlerle dolu. Sahnede ise daha hudutlu görüyoruz bu temayı. İşte “Kalanlar” bu tarafıyla de özel bir oyun. Vakti, hafızayı, tekrar tekrar birebir deliğe düşmeyi ve tahminen de oradan çıkabilmeyi anlatıyor. Oyun kendi içinde bir döngü ve izleyiciyi de o dehlize çekiyor. Bakış açımızın sert ve keskin olduğunu zannederiz ya hani, “Kalanlar” aslında nasıl da manipülasyona açık olduğumuzu o girdabın içinde yüzümüze vuruyor. Öte yandan oyuna yönelik tek eleştirim, cenazesi yapılan bireye oyunun bir noktasında sahnede yer vermemiş olmaları. Sahnedeki karakterlerin meyyit üzerinden yaşadıkları anıları ve diyaloglara bu kadar odaklanmışken ölen kişinin tahayyülü büsbütün seyirciye bırakılmamalıydı ve sahnede kısacık bir an bile olsa somut olarak yer almalıydı.
“Kalanlar”, âlâ bir oyun, tıpkı vakitte yeterli anlatılan, uygun yaygınlaştırılan bir oyun. Mukadderatına terk edilmeden, hakikat ve faal tanıtılması biz izleyiciler için bir talih. Çarpıcılık ve ayrıntıları takip etme dürtüsünü harekete geçiren bir oyun arayan herkese şiddetle tavsiye ederim. DasDas Sahne internet sitesinden oyunun biletlerine dair yeni bilgilere ulaşabilirsiniz.