Onur Yıldırım
Türkiye 13 Mayıs 2014 günü Soma’da Eynez maden ocağında çok kâr hırsı, üretim baskısı, özelleştirme, taşeronlaştırma ile dayıbaşılık ismiyle yürütülen kuralsızlık ve denetimsizlik sonucunda ülkenin en büyük iş cinayeti ile yüzleşti. 13 Mayıs 2014 günü Eynez maden ocağına giden gazetecilerden birisi olarak, orada gördüklerim toplumun geniş bir kısmında olduğu üzere bende de önemli bir travma yarattı. Madencilerin ve ailelerin anlattıkları, yaşadıkları köle tertibini deşifre ediyordu. Ailelerin yaşadıkları acıları, anaların feryatlarını, madencilerin çalışma şartlarını, uğradıkları hak gasplarını belgelemek, tarihe not düşmek gerekiyordu.
Türkiye’nin en büyük iş cinayetini bir halde belgelemeli ve gelecek jenerasyonlara aktarmalıydık. Yoksa Soma Katliamı da toplumsal belleği zayıf ve geçmişi ile yüzleşemeyen Türkiye’de yaşanmış olan başka katliamlar üzere hafızalardan silinip gidecekti. Türkiye’nin en büyük iş cinayetinin unutulmaması için, toplumsal bir hafıza oluşturmanın gerekliliği, bizim toplumsal ve vicdani sorumluluğumuzdu. Soma Katliamı’nı belgelemek ve gelecek jenerasyonlara aktarmak için; en değerlisi “unutulmasınlar” diye yazıldı bu kitap.
Kitapta, madenci aileleri, madenciler, maden mühendisleri, çiftçiler, coğrafyacılar, psikologlar, sendikacılar ve hukukçular ile konuşarak, tanıklıklar üzerinden toplumsal bir bellek oluşturmaya çalıştık. Bu katliamın sebeplerinin teknik değil, politik olduğunu düşündüğümüz için teknik detaylardan olabildiğince uzak durduk. Yöre halkının Soma ve etrafında maden ocakları dışında öteki bir iş imkânı bulamıyor olmalarını, tarımın tasfiye edilmesini, bölgede artan işsizlik ve yoksulluğun insanları maden ocaklarında çalışmaya nasıl mecbur bıraktığını gözlemledik. Soma’ya farklı kentlerden gelip maden ocaklarında çalışan emekçilerin, tarımın tasfiyesi ile topraklarından koparılmış küçük üretici çiftçilerin çaresizliğini gördük. Uygulanan neoliberal tarım siyasetleri ile toprağından koparılan çiftçilerin, özelleştirilen maden ocaklarında nasıl ucuz iş gücü oluşturduklarını gözler önüne sermeye çalıştık.
‘Çizmelerimi Çıkarayım mı? / Soma… 13 Mayıs 2014’ ile Soma’da yaşanan madenci katliamı üzerine çok boyutlu bir araştırma metni ortaya çıkarmak için gayret sarf ettik. Soma beşerinin acılı serüveninin her evresini, tanıklıklara dayanarak bütün gerçekliğiyle anlatıp, katliamın politik art planının daha uygun görülebilmesini sağlamaya çalıştık.
Az da olsa başarabilmiş olmayı umut ediyoruz…