Çin Devlet Başkanı Şi’nin çocukluk arkadaşı ordunun başında

Protokolün iki numarasında Şi’nin gerisinde yürüyen Şanghay Parti Sekreteri Li Qiang’ın başbakanlığa getirilmesi bekleniyor Mevcut Başbakan Li Kıçiang’ın iki periyotla sonlandırılan vazife mühleti gelecek martta dolacak Li Kıçiang’ın isminin kongrede yeni seçilen Merkez Komite’de yer almaması Daimi Komite’den ve parti idaresindeki vazifelerinden ayrılacağının habercisi olmuştu

Çin Ulusal Halk Kongresi ÇHUK Lideri Li Canşu ve Çin Halk Siyasi Müracaat Konferansı ÇHDSK Lideri Vang Yang’ın isimleri de yeni Merkez Komite listesinde yer almamıştı Daimi Komite’de bu iki ismin boşalttığı protokoldeki 3 ve 4 numaraları makamlara komitedeki yerlerini koruyan Merkezi Disiplin Komitesi Lideri Cao Lıci ve ÇKP Merkez Komitesi Birinci Sekreteri Vang Huning gelecek

Guangdong Parti Sekreteri Li Şi’nin de dün açıklanan Merkezi Disiplin Komitesi listesinde yer alan tek Siyasi Ofis üyesi olduğundan ilgili komitenin yeni lideri olacak Parti içindeki yolsuzluk soruşturmalarını yürüten komite Şi’nin iktidarı periyodunda kritik siyasi tartı kazanmıştı Daimi Komite’ye yeni giren isimlerden Pekin Parti Sekreteri Cai Çi de parti sekretaryasının işleyişinden sorumlu ÇKP Merkez Komitesi Birinci Sekreterliğine getirilecek

CANG HARİÇ 67 YAŞINDAN BÜYÜK GENERALLER KOLTUKLARINI DEVRETTİ

Merkez Komite’nin bugünkü toplantısında 7 kişilik Merkezi Askeri Komite MAK da belirlendi Şi kurul lideri olarak yerini korurken Kurul Lider Yardımcısı General Şu Çiliang kurul üyeleri Savunma Bakanı General Vey Fınghı ve Genel Kurmay Lideri Li Zuıçın yeni kurulda yer almadı

Şi’nin çocukluk arkadaşı Komite Lider Yardımcısı Genaral Cang Youşia yerini korudu Komitedeki 67 yaşından büyük tüm generaller yerlerini devrederken 72 yaşındaki Cang’a istisna yapılması dikkati çekti Cang’ın babası Şi’nin babasının İç Savaş’ta siyasi komiserliğini yaptığı kuzeydeki Komünist silahlı güçlerin kumandanıydı Birbirlerini uzun yıllardır tanıyan Şi ve Cang ortasında yakın bir dostluk ve inanç ilgisi olduğu söz ediliyor

Öte yandan Çin Halk Kurtuluş Ordusunun ÇHKO Tayvan’ın dahil olduğu Batı Harekat Alanı’nın Kumandanı Hı Veydong da Komite Lider Yardımcılığı’na getirildi

MAK Siyasi Çalışma Dairesi Lideri Amiral Miao Hua ile MAK Disiplin İnceleme Komitesi Lideri General Cang Şıngmin yerlerini korurken MAK Donanım Geliştirme Dairesi Lideri havacılık ve uzay mühendisi General Li Şangfu ve Kara Kuvvetleri Kumandanı Liu Cınli komitenin yeni üyeleri oldu Yeni iki karacı generalin savunma bakanlığı ve genelkurmay başkanlığına atanabileceği öngörülüyor

Çin’in en kıdemli diplomatı ÇKP Merkez Komitesi Dışişleri Kurulu Ofisi Yöneticisi 72 yaşındaki Yang Cieçı yeni Merkez Komite’de yer almazken 69 yaşındaki Dışişleri Bakanı Vang Yi onun yerine Siyasi Ofis’e girdi

Vang’ın Siyasi Ofis’e girmesi ve parti idaresinde bulunmayı sürdürmesi Çin’in ABD ile artan jeo stratejik rekabetinin yarattığı tansiyonlar ve çok boyutlu dış siyaset problemlerinin yaşandığı bir periyotta tecrübeli diplomatın katkısına muhtaçlık duyulduğunun göstergesi olarak yorumlanıyor

Vang’ın gelecek martta Yang’ın yerini alması Dışişleri Bakanlığı’na ise yeni bir ismin atanması bekleniyor Misyona gelebilecek isimlerin işareti ise yeniden kongrede verildi Çin’in Washington Büyükelçisi 56 yaşındaki Çin Gang ve ÇKP’nin Memleketler arası İrtibat Dairesi’nin lideri 58 yaşındaki Liu Ciançao Merkez Komite listesinde yer aldı Her ikisi de eski Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü olan iki diplomattan birinin bakanlığa getirileceği öngörülüyor

DAİMİ KOMİTE’NİN EN GENÇ ÜYESİ 60 YAŞINDA

Çin’de son 30 yılda iktidarı devralması öngörülen yeni jenerasyon başkanların buna uygun yardımcı vazifelerde deneyim kazanmaları kurumsallaşma ve idarede süreklilik ismine tercih edildi Örneğin Devlet Lideri Şi ve Başbakan Li birinci defa 2007’deki 17’nci kongrede 54 ve 52 yaşlarındayken Daimi Komite’ye seçilmiş ve birkaç ay sonra Devlet Lideri Yardımcısı ve Başbakan Birinci Yardımcısı misyonlarına getirilmişti Kelam konusu seçimler gelecek iktidarın sinyalini vermişti

Ancak Şi kendi iktidarında genç yöneticileri parti hiyerarşisinde yükselterek geleceğin başkanlarına işaret etmekten kaçındı Şi 2017’de yapılan 19’uncu kongrenin akabinde devlet lideri yardımcısını mevcut Daimi Komite üyeleri ortasından seçmemiş emeklilik yaşını geçen eski MDİK Lideri Vang Çişan bu vazifeye atanmıştı Öte yandan sonraki kongrede yaş haddini dolduracak Han Cıng’ı Başbakan Birinci Yardımcısı yapmıştı

20’nci kongrede Daimi Komite ve Siyasi Ofis’e yapılan seçimlerde de geleceğin başkanlarına ait besbelli tercihler gözlenmedi Daimi Komite’nin en genç üyesi uzun yıllardır Şi’nin müsteşarlığı niteliğindeki vazifelerde çalışan danışmanı Ding Şueşiang 60 yaşında Ding dışındaki üyelerin hepsi sonraki kongrede önderler için öngörülen emeklilik yaşı olan 68’e ulaşmış olacak Li Çiang 63 Cao Licı 65 Cao Çi ve Li Şi 66 Vang Huning 67 Şi’in kendisi ise 69 yaşında Daimi Komite yaşlılardan oluşan bir heyet görünümünde

Şi kongrede iktidarını üçüncü periyoda taşıyarak Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurucusu Mao Zıdong’dan bu yana parti liderliğini iki devirden fazla sürdüren birinci başkan oldu Çinli önderin 2023’ün martında yapılacak Çin Ulusal Halk Kongresi ÇHUK toplantısında üçüncü sefer devlet başkanlığı seçilerek iktidarını üçüncü periyoda taşıması bekleniyor

Çin Anayasası’nda 2018’de yapılan değişiklikle devlet liderinin misyon müddetini iki devirle sınırlayan kural kaldırılmış böylelikle Şi’nin liderliğini üçüncü periyoda taşımasının önü açılmıştı Şi yakın gelecekte Genel Sekreter Devlet Lideri ve Merkezi Askeri Kurul Lideri olarak partinin devletin ve ordunun başında olmayı sürdürecek Şi’nin idare takımlarını şekillendirirken kendisinden sonra gelecek başkana işaret etmeyen tercihlerde bulunması iktidarını belgisiz müddetle sürdürme niyetinin göstergesi olarak yorumlanıyor