Dünyanın en büyük barosu olan İstanbul Barosu hafta sonu Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlenecek Genel Konsey ile yeni lider ve idaresini belirleyecek. Yedi avukat kümesinden sekiz aday baro başkanlığı için yarışacak. 51 bin 352 kişinin oy kullanacağı düşünülen baronun lider adayları şöyle:
– Evvel Unsur Çağdaş Avukatlar Kümesi adayı Filiz Saraç.
– İstanbul Barosu İdare Konseyi Üyesi ve Evvel Avukat Kümesi’nin adayı Avukat Elif Görgülü.
– Evvel Prensip Çağdaş Avukatlar Kümesi Yükseliş Hareketi adayı olan Hasan Kılıç.
– Bağımsız Avukatlar Kümesi’nin adayı Gülden Sönmez.
– Avukat Hakları Kümesi’nin adayı Mustafa Gökhan Ahi.
– Avukat Mert Er Karagülle.
– Milliyetçi Avukatlar Kümesi ismine Hakan Çatak.
– Genç Hukuk Hareketi’nden Türkan Kara.
İstanbul Barosu seçimi öncesinde adaylarla görüştük. Kelam sırası İstanbul Milliyetçi Avukatlar Kümesi’nin adayı Hakan Çatak’ta…
‘ETKİ VE İDARE YETERSİZLİĞİ VAR’
Baro başkanlığına neden aday oldunuz?
Kurumsallaşma sürecini süratli adımlarla tamamlamak üzere olan ve Türk hukuk topluluğu için son derecece değerli bir kazanım olarak gördüğümüz mesleksel platformumuz İstanbul Milliyetçi Avukatlar Kümesi (İMAG) içinde kuruluştan itibaren çeşitli misyonlar aldım. Baro başkanlığına adaylık kararı, uzun vakittir birlikte çalıştığımız arkadaşlarla birlikte verdiğimiz, demokratik seçimlere dayalı bir karardır. Bu manada mesleksel birikimimiz, deneyimimiz ve meslektaşlarımızın teveccühü ile kendimizi İstanbul Barosunu yönetmeye kâfi gördük. İstanbul Barosu idaresine yalnızca eksikleri tamamlamak için aday olmadık, mevcut sistemi yenilemek ve geliştirmek için de bu vazifeye talip olduk. İstanbul Barosunda politik ve bürokratik baskının yanında tesir ve idare yetersizliği olduğu niyetindeyiz. Gelinen noktada mesleksel meselelere süratli ve kâfi karşılık verilemediği açıkça ortadadır. Yanlışlıklara reaksiyon yoksa Baro fonksiyonunu yitirmeye başlamış demektir. Bizlerin takım olarak bu yansıyı mevcut idare ve başka aday kümelerden çok daha faal verebileceğimize dair bir inancımız bulunmakta.
Sizi öteki adaylardan ayıran özellik nedir?
İstanbul Barosu Başkanlığı’na aday olan tüm lider ve konsey adayı meslektaşlarım, yalnızca bu şiddetli uğraşa talip olmaları sebebiyle bile çok kıymetlidirler. Bir kıyaslama yapmayı bu bakımdan uygun bulmuyorum. Fakat kendimizi tanımlayabilirim. Şayet bir farkımız varsa bunu şahsen meslektaşlarım takdir etsin isterim. Biz direkt mesleğin içinden gelen, icra dairelerini, mahkeme kalemlerini, duruşma salonlarını, adliye koridorlarını çok uygun bilen faal avukatlık yapan hukukçularız. Genelde hukukun, özelde avukatlığın sıkıntılarını empati yoluyla hissetmeye çalışmıyoruz. Biz her icra dairesinin, her adliyenin yolunu adeta gözü kapalı bulabilen avukatlarız. Dolaysıyla en temel farkımız problemleri hisseden değil şahsen alanda yaşayan taraf olmamızdır.
‘BİR AYRIŞMA GEREKLİ…’
Avukatların sık sık savunma alanında engellendiklerini duyuyoruz. Sizce savunmanın en kıymetli sıkıntıları neler? Bu sıkıntılara ne çeşit tahliller öneriyorsunuz?
Avukatın kanıt toplamasının önündeki kısıtlamaların giderilmesi, kamu vazifesi ifa eden avukatın yasal taleplerinin yerine getirilmemesinde kasıt ve ihmali bulunan kamu görevlilerine verilecek cezaların avukatlık kanununda açıkça düzenlenmesi kaidedir. Kimi hukuk davalarında ve arabuluculuk süreçlerinde avukatla temsil zorunluluğunun getirilmesi, ceza yargılamalarında avukatla temsil zorunluluğunun kapsamının genişletilmesi üzere çok öncelikli gereksinimlerimiz ve meselelerimiz bulunmakta. “Silahların eşitsizliğine” yol açan bu muhtaçlık ve sıkıntılarımızın yapılacak kanun değişiklikleri ile ivedilikle giderilmesi gerekli. Bu eşitsizliğin başka tarafındaki Cumhuriyet Savcısı, artık asli misyonu gereği fiilen kolluğun başına geçmeli ve kolluk kuvvetleri hukukî kontrolü olmayan hiçbir iş yapmamalı. Savcılar, yargıçlarla birebir lojmanda, birebir serviste, tıpkı masada, komşu odada olmamalı. HSK’den başlayarak bir ayrışma gerekli ve kuraldır.
‘EN KIYMETLİ SORUN YARGININ SİYASALLAŞMASI’
Şu an Türkiye’de yargının bulunduğu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz? Yargının sıkıntıları sizce nelerdir?
Yürütmenin yargı ve yargıçlar üzerinde hiçbir tesiri olamaz, olmamalı. Sıfatlarını kullanarak görüşlerini bildirebilirler, eleştirebilirler. Yürütmenin misyonu, yargının bağımsız olarak çalışmasına hizmet etmektir. Bu gerçeği, sarsacak, değiştirecek ve kuşkuya düşürecek süreç, hareket ve telaffuzlarda bulunamazlar. Bu tarafıyla yargı her geçen gün siyasallaşmakta ve bağımsızlığını kaybetmekte. Bize nazaran en değerli sorun yargının bu derece siyasallaşmasıdır.
‘FEYZİOĞLU’NU DÜZGÜN HATIRLAMAYACAĞIZ’
Türkiye Barolar Birliği’nin eski Lideri Metin Feyzioğlu Lefkoşa Büyükelçiliği’ne atandı. Yapılan bu atamayı nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bir büyükelçi atamasını, bir hukukçu olarak yalnızca yetkinlik açısından kıymetlendirmek isterdim. Çünkü kimin, hangi büyükelçiliğe atanacağı konusunda yetki ve sorumluluk elbette siyasilerdedir. Metin Bey’in atanmasını da eski sıfatından bağımsız olarak lakin bu türlü değerlendirebilirim. Bu sorunun sorulma sebebinin Metin Feyzioğlu‘nun bir evvelki TBB Lideri olması ve TBB Başkanlığı’na seçilmesi sonrasındaki duruşuyla, siyasal iktidarla münasebetlerinin evrildiği devirdeki duruşu ortasındaki bariz fark olduğunu düşünüyorum. Daha öz bir söyleyişle Metin Feyzioğlu’nun siyasal iktidara sonradan duymaya başladığı yakınlığıdır.
Oysa barolar ve TBB misyonları gereği hukuksuzluklara karşı çaba merkezleridir. Liderler da bu çabayı temsil eden hukukçulardır. Bir ülkedeki hukuksuzlukların direkt yahut dolaylı tek muhatabı siyasal iktidar olduğundan, kimin iktidar olduğuna bakılmaksızın barolar ve TBB genel olarak iktidarlarla arbedeli. Bu arbedeyi elbette bu formda yapamazsınız. Bu nedenle vazife mühletleri içinde baro liderlerinin ve TBB Liderinin iktidarlarla yakınlığı değil arası konuşulur. Metin Beyefendi ileri de kendince başarılı bir büyükelçi olarak anılsa dahi biz kendisini maalesef uygun hatırlamayacağız. Hafızalarımızda çoklu baro düzenlemesinin sorumlusu ve baroları bölen birlik lideri olarak kalacak.
‘BU ÇARPIK SİSTEM ASLA KABUL EDİLEMEZ’
Stajyer avukatlarla ilgili bir çalışmanız var mı?
Hukuk eğitiminin nicelik ve nitelik olarak yine planlanması mecburî. Mesleksel kalitenin yükseltilmesine yönelik olarak, hukuk fakültelerindeki eğitim müfredatına meslek derslerinin eklenmesi, öğrencilerin adliye ve avukat yanı stajlarını yaparak uygulamayı da öğrenmeleri sağlanmalı. Böylelikle Hukuk Fakültesi öğrencilerinin meslek pratiği geliştirilecek ve işin mahiyeti konusunda tecrübe kazanmaları sağlanmış olacak. Genç meslektaş adaylarımıza uygun ekonomik takviye ve toplumsal güvenlik sağlamayan, emeklerinin sömürüldüğü bu çarpık sistem asla kabul edilemez. Stajyer meslektaşlarımızın adliye stajı periyodundaki fiyat ve toplumsal güvenlik hakları için yasal düzenleme yapılmalı, düzenlemenin maliyeti yargı gelirlerinden karşılanmalı. Staj eğitim merkezi uygulamasının genişletilmesi, pratik çalışmalara tartı verilmesi, mevcut hukuk fakültelerinden mezun olan lakin kâfi hukuk eğitimi alamamış genç meslektaş adaylarımıza gereksinim duyacakları mesleksel bilgi ve birikimin aktarılması ve hukuk nosyonunun kazandırılması için baroların staj eğitim safhasında daha faal vazifeler üstlenmeleri mecburilik halini almıştır.
‘ÇOKLU BARO YANLIŞINDAN DÖNÜLMELİ’
‘Barolar bölündü tartışması’ devam ediyor. İstanbul ve Ankara’da iki baro var. Bu bahisteki görüşleriniz neler?
Siyasal iktidarın isteği ile ihdas edilen “çoklu baro” düzenlemesinin meslek etiğine ziyan vermesinin yanı sıra, hukukun siyasallaşması, meslektaşlarımız ortasında siyasal ayrışmanın derinleşmesi, yapay çatışmalara taban hazırlaması üzere olumsuz tesirleri kaçınılmaz. Nicelik olarak küçük ve denetimi kolay barolar oluşturulmak emeliyle getirilen “çoklu baro” yanlışından en kısa müddette dönülmeli. Esasen, siyasal iktidara “çoklu baro” düzenlemesini maddeleştirerek mesleğe ve barolara müdahale etme fırsatını, iştirakçi bir idare anlayışını reddeden mevcut baro idaresi vermiştir. Baro idaresi, kendi meslektaşlarıyla idaresi paylaşmamış, yetkiyi bölüşmemiş, kendilerine oy verenler dışındakileri ötekileştirmiştir. Yaşanan çoklu baro tecrübesinden hiçbir ders çıkartmayarak, hali hazırda kendisi üzere düşünmeyen meslektaşlarımızı “öteki” saymaya devam etmekte.
‘SÖMÜRÜ SORUNU OLDUĞUNU UNUTMAMAK GEREKİR’
Avukat mesleğinde tartışma konusu olan kimi bahisler var. Bunlardan biri de tevkil (birini kendisine vekil etme) konusu. Birçok avukat yerine öbür bir avukatı göndererek iş yaptırıyor. Bunun karşılığında ise çok düşük fiyatlar ödeniyor. Binlerce avukat da bunu bir gelir kapısına dönüştürmüş durumda. Tevkil konusuna nasıl bakıyorsunuz, baro lideri olursanız bu mevzuyu kurumsallaştırma üzere bir çalışmanız olur mu?
Tevkil bize nazaran avukatların birbirleriyle dayanışmasıdır. Bu durumun sizin tabirinizle “gelir kapısına” dönüşmesinde de bir mahsur görmüyoruz. Sorun tevkil ile yapılan işe meslektaşların ödediği yahut hiç ödemediği ücrettedir. Türkiye Barolar Birliği tevkil konusunu bir sisteme sokmak ve kurumsallaştırmak için Avukatlar Ortası Mesleksel Dayanışma Projesini kullanıma sunmuştur. Lakin bu husustaki fiyatın ölçüsü ve ödenmesindeki problemler maalesef aşılamamıştır. Tahlil olarak ödemelerin direkt Barolar yahut TBB üzerinden yapılması sağlanabilir fakat bunun için yasal düzenleme gerektiğini düşünüyorum. Tekrar tevkille yapılan işler için tavsiye niteliğinde bir fiyat tarifesi de belirlenebilir. Tevkil konusunda konuştuğumuz fiyat meselesinin en nihayetinde meslektaşlarımızın emeklerinin tekrar kendi meslektaşları tarafından sömürülmesi olduğunu göz gerisi edemeyiz. Birebir bağlamda stajyer avukatların ve “bağlı çalışan” avukatların emeklerine uygun fiyat ödemeyenler de şahsen bizim meslektaşlarımızdır. Bahse ait yasal bir kadro düzenlemeler yapılabilir, sistemleştirilebilir, bunların hepsi mümkündür. Lakin fiyat probleminin öncelikle meslektaşlar ortasında cereyan eden bir sömürü sorunu olduğunu unutmamak gerekir.
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
İstanbul Barosu’na lider olursanız avukatların hangi problemlerini lisana getirmekte ısrar edeceksiniz?
Borcu olan yahut baro aidatını ödeyemeyen avukatın meslekten çıkartılmasını düzenleyen yasa kararlarının ortadan kaldırılması zarurî. SGK’li çalışma sisteminden “ortak avukat” sistemine acilen geçilmeli. Bu kapsamda hisse oranlarının meslek onuruna uygun bir biçimde belirlendiği, ferdi çalışmalara pürüz olmayacak, meslek etiğine uygun “Avukatlık Ortaklıkları” mesleksel verimliliği artıracak. Sırf kâr hedefiyle kurulan, sermayeye dayalı anonim ve limited şirketler, kamu hizmeti niteliğindeki emeğe dayalı avukatlık mesleğiyle elbette uyuşmaz. Avukatlığın kendine has niteliği sebebiyle avukatların birlikte çalışmasını düzenleyen, vergi, kredi ve teşvik avantajları sağlayan, hükmî kişiliğe haiz yeni bir şirket tipi olarak “hukuki şirket” oluşumunun maddeleştirilmesi meslektaşlarımızın ekonomik geleceği açısından çok büyük kıymete sahiptir. Avukatlığın bir kamu hizmeti olması sebebiyle avukatlık fiyatlarına ait vergi düzenlemeleri avukatlar faydasına yine gözden geçirilmeli. Kamu avukatlarının yerine getirmiş olduğu misyon ve üstlendikleri sorumluluklar dikkate alınarak özlük hakları güzelleştirilmeli.
Sosyal medya da dahil olmak üzere reklam yasağı ihlallerinin barolarca faal bir biçimde takip edilmesi ve gereğinin yapılması zaruridir. Cinsiyeti ve yaşı ne olursa olsun, başta kendi meslektaşlarımız olmak üzere kim tarafından yapılırsa yapılsın meslektaşlarımıza karşı her türlü cinsel, ekonomik, ruhsal taarruz ve taciz kırmızı çizgimizdir, asla kabul edilemez. Avukatlık mesleğinin cinsiyeti, ideolojisi, siyaseti, iktidara yakınlığı olamaz. Avukatların ve baroların iktidarın sesi olması beklenemez. Avukatların akılcı, yapan ve hukukun üstünlüğünü muhafazaya yönelik her türlü eleştirisi ve muhalefeti esasen siyasi iktidarın kusurlarını ayıklamasına ve hukukî tabandan ayrılmamasına yardımcı olacaktır. Siyasi iktidarların bunu anlaması için bütün baroların, bilhassa de İstanbul Barosu’nun tesirli muhalefeti gerekmekte.