Yapay zeka programları, makale yazmadan çeviriye, fotoğraf yapmadan görüntü kurgulamaya kadar geniş bir alanda kullanılmaya başlandı. Gelecekte kimi mesleklerin yapay zeka nedeniyle yok olacağı tartışmaları bir kenara bir başka tartışma eğitim alanında yaşanıyor.
Yapay zekanın öğrenciler tarafından ödevlerde kullanıldığı, akademik makalelerin yapay zeka programlarına yazdırıldığı istikametinden haberler medyaya yansıdı. Biz de yapay zekadan ödevimizi yapmasını istedik. Gelen sonuçlar için bir akademisyenin yorumu ‘geçer not alır’ halinde oldu.
YAKLAŞIK 20 SANİYEDE CEVAP
Yapay zeka programları ortasından ChatGPT’i seçtik. Yapay zekadan, sosyoloji kısmı lisans öğrencilerine geçmiş yıllardaki imtihanlarda yöneltilen birkaç soruya karşılık vermesini ve bunları ödeve dönüştürmesini istedik. Gelen karşılıklar şaşırtan oldu. Yapay zekanın her bir soruya yanıt vermesi ortalama 20 saniye sürdü. Üç soru yönelttiğimiz yapay zeka, her soruya ortalama 1500 vuruşluk cevaplar hazırladı. Sorular, sosyolojik kimi kavramların karşılaştırılarak değerlendirmesini içeriyordu. Verilen yanıtlarda, kelam konusu her kavramın açıklaması yer aldı. Yanıtları değerlendirmesini istediğimiz bir akademisyen “Çoğu öğrencim bu kadar bile karşılık veremezdi” değerlendirmesini yaptı.
Ancak akademisyen, yapay zekanın kavramların özetini âlâ yapmakla birlikte ortadaki bağlamı kuramadığına dikkat çekti. İnsanın yapay zekadan en kıymetli farkının düşünme ve düşünürken farklı kavramları, bilgileri bağlama özelliği olduğunu kelamlarına ekledi. “Sanki bir yerlerdeki yeterli özetleri bulup alt alta sıralıyor” diyen akademisyen, öğrencilerden beklentilerinin farklı metinleri birbiri ile kıyaslayarak okunması olduğunu belirtti. Bu noktada yapay zekanın yoruma değil bilgiye dayalı mevzularda daha verimli olabileceğini söyledi.
YAPAY ZEKA KİMİ ETİK SORUNLAR OLABİLECEĞİNİ KABUL ETTİ
Yapay zekadan bir öbür talebimiz de konut ödevlerinin imalinde yapay zekanın kullanılmasıyla ilgili bir makale yazması oldu. Yeniden misal formda yaklaşık 20 saniyede 1600 vuruşluk bir metin hazırladı. Makalenin giriş cümlesi ‘yapay zeka, eğitim ve tahsilde ihtilal yaratma potansiyeline sahip’ oldu. Daha sonra yapay zekanın mesken ödevlerini yapmada sağladığı avantajlar sıralandı. Öğrencilere şahsileştirilmiş bir tahsil imkanı sunması, öğrencilerin ödevlerine not vererek öğretmenlere daha fazla vakit tanıması, ödevler için ek kaynaklar önerebilmesi, öğrencilere ödevlerin teslim tarihlerini hatırlatabilmesi esas avantajlar olarak sunuldu. Makalenin sonunda yapay zekanın geliştikçe eğitim ve tahsilde daha büyük rol oynamasının beklendiği tabir edildi.
Yapay zekaya bir sorumuz daha oldu. Pekala tüm konut ödevlerinin yapay zekaya yaptırılması etik miydi? Yapay zeka bu bahiste etik korkular olduğunu kabul ederek bir karşılık verdi: “Öğrenciler teknolojiye bağımlı olabilir, eleştirel düşünme marifetleri azalabilir.” Yapay zeka bir öteki etik sorunun ise ‘hile’ olduğuna dikkat çekti. Öğrencilerin yapay zekayı kendine geliştirmek yerine daha güzel not almak için kullanmasının sakıncalı olduğunu tabir etti. Okul idarelerinin ve eğitmenlerin bu hususta dikkatli olması gerektiğini söyledi.