Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) bu yılın üçüncü çeyreğine ait İnşaat Bölümü Tahlili Raporu’nu yayınladı. Raporda Türk müteahhitlerin, bu yıl Rusya-Ukrayna Savaşı’nın ve olumsuz seyreden başka global koşulların tesiri altında kaldığı belirtildi. “Küresel İktisatta Güç Kış Kapıda, Türkiye’de Seçime Doğru” başlığı ile yayımlanan tahlilde Türkiye merkezli müteahhitlik firmaları için savaşın işlere “büyük bir darbe vurduğu” söz edildi. Raporda, Türk müteahhitlerce 2021 yılında 11 milyar dolar fiyatında yeni proje üstlenilen Rusya pazarında bu yılın 9 ayında ulaşılan proje büyüklüğünün 396 milyon dolar ile “oldukça sınırlı” kaldığı tespiti yapıldı.
‘BORÇ STOKU ARTIYOR, VERGİ YÜKÜ ÇOK’
AA’nın aktardığı raporda, bölümde geçen yıldan bu yana küçülmenin derinleştiği aktarıldı ve konut piyasasında yavaşlama başladığı belirtildi. İnşaatta vergi yükünün sorun olduğu ve borç stokunda artış yaşandığı söz edilen raporda şu tespitler yer aldı:
“İnşaat dalında geçen yılın üçüncü çeyreğinden bu yana aralıksız biçimde süren küçülme derinleşirken, bölüm yatırımlarındaki düşüş ve artan girdi maliyetleri sorunu kronik hale geldi.
Genel iktisadi faaliyetteki artışa rağmen dalda izlenen bu tablo, ekonomik büyümeden ayrışmayı da gösterdi.
Ocak-Mayıs 2022 devrinde tarihi yüksek satış sayılarına ulaşılan konut piyasasında yavaşlama başladı. Kesimde son periyotta arzda takip edilen düşüşe, ülkede konut sahipliğindeki gerilemeye karşın talep tarafı da eşlik eder oldu. Arzda artış konut piyasası için olumlu olacaksa da piyasadaki mevcut sıkıntılar için tek başına tahlil olarak görülmüyor. Ülkemizde yıllık 800-850 bin konuta muhtaçlık duyulduğu düşünüldüğünde, yaşanan sıkıntılarla gerilemekte olan inşaat bölümünde üretimde artış sağlanmasına yönelik tedbirler alınması muhtaçlığı sürüyor.
Sektörde girdi maliyetlerinde yaşanan yüksek artış sorunu devam ediyor. İnşaat maliyetlerindeki artışlar, konut fiyatları üzerinde üst taraflı baskı yaratmaya devam ettiği üzere kamu ile iş yapan müteahhitlere uzun müddettir çok yüksek ek maliyetler ortaya çıkarıyor. Dalda hakediş ödemelerinde dikkat çeken uzun vadeli gecikmeler ve artan vergi yükü sorunu devam ediyor. Bu gelişmelerin yansıması olarak, müteahhitlik firmalarının bir müddettir borçluluk oranlarının yüksek seyrettiği, borç stokunda artış görülüyor. Temmuz 2022 prestijiyle fiyatlı çalışanların dallara dağılımına bakıldığında yüzde 2,4 ile yıllık en az artış inşaat bölümünde oldu.” (HABER MERKEZİ)