Yunanistan’da 2022 yılına dinleme skandalı, Türkiye ile tansiyon ve 2023’te gerçekleştirilecek olan parlamento seçimleri ile ilgili gelişmeler damga vurdu. Geçtiğimiz yıl, Yunanistan’da bayan ve çocuk haklarının sorgulandığı, polis şiddetinin gündem olduğu ve iklim krizinin tesirlerinin hissedildiği bir yıl oldu.
‘EGE’DE YÜKSEK GERİLİM’
Türkiye’nin Ege adalarının statüsünü tartışmaya açması ve Yunanistan’ın Ege’deki atılımlarına meydan okuması Türk-Yunan münasebetlerinde tansiyonlara neden oldu.
13 Mart 2022’de, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin başlamasından yaklaşık 20 gün sonra, Yunanistan Başbakanı Miçotakis İstanbul’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir ortaya geldi. Pek çok uzman birinci başta bu gelişmeyi gergin Türk-Yunan ilgilerinin yumuşatılması tarafında atılmış bir birinci adım olarak değerlendirdiyse de istek edilen sonuç elde edilemedi.
Miçotakis-Erdoğan görüşmesinden kısa bir mühlet sonra önderler ortasındaki polemik büyüdü. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Miçotakis’in Türkiye ile ilgili açıklamalarına reaksiyon göstererek “Benim için artık Miçotakis yok. Biz yalnızca kelamını tutan onurlu ve dürüst siyasetçilerle konuşuruz” çıkışını gerçekleştirdi.
Dışişleri Bakanlığı’nın Ege Adaları’nın statüsünü tartışmaya açtığı, Erdoğan’ın “bir gece birdenbire gelebiliriz” tehdidini dillendirdiği süreçte Ege’de gergin bir atmosfer hâkim oldu. Türk ve Yunan Kıyı Güvenlik ögeleri karşı karşıya gelirken Atina diplomatik alandaki yeni çıkışları ve iletileri ile Ankara’ya yüklendi.
Türk-Yunan bağlarındaki gerginlik silahlanma programlarından Ege’deki mülteci akımına dek birçok sıkıntıyı olumsuz tarafta etkiledi. İki ülke mülteci konusunda karşılıklı olarak birbirlerini suçladı.
2022, Yunan basınının Atina’nın Girit açıklarında ülkenin karasularını 12 mile çıkarmaya hazırlandığı bilgisini geçtiği, Ankara’daki muhafazakâr iktidar koalisyonu temsilcilerinin ise komşu ülkeye sert sözlerle yüklenmeye devam ettikleri bir süreçte noktalandı.
Ege’deki yüksek tansiyon Kıbrıs’ı da olumsuz etkiledi. Ankara ve Kıbrıs Türk tarafı geçtiğimiz günlerde Rum tarafının “yeni doğalgaz yatağı keşfettik” açıklamasına sert tonda karşılık verdi.
DİNLEME VE RÜŞVET SKANDALLARI
Yunanistan üçüncü büyük partisi PASOK’un başkanı Nikos Androulakis geçtiğimiz yazın ortalarında “Yüksek Mahkeme Savcılığına şikâyette bulundum; çünkü birkaç gün evvel Avrupa Parlamentosu yetkili servisi tarafından Predator izleme programı ile cep telefonumun hacklenmeye çalışıldığı konusunda bilgilendirildim” açıklamasını gerçekleştirdi. Bu açıklamadan evvel iktisat muhabiri Thanasis Koukakis, telefonunun dinlendiğine dair şikayetleri Yunanistan gündemine taşıdı.
Muhalif basının dinleme skandalından Başbakan Miçotakis ile yakın mesai arkadaşlarını sorumlu tutması Yunanistan’da krize neden oldu. Krizin derinleşmesi sonucu ağustos ayı başlarında Başbakan’ın yakın çalışma arkadaşı Grigoris Dimitriadis ile Ulusal Güvenlik Servisi Lideri Panagiotis Kontoleontas misyonlarında istifa ettiler. Yansıların ağırlaşması ile hükümet yeni bir dinleme yasasını parlamentoya sundu.
2022’in son günlerinde dinleme skandalı Yunanistan gündemindeki yerini muhalefetin iktidara yönelttiği sert tenkitler ve muhalif basının yeni ifşaları ile muhafazaya devam etti.
QATARGATE
Yunanistan aralık ayında memleketler arası boyutları olan yeni bir skandal ile yüz yüze geldi. Belçika mercileri Avrupa Parlamentosu Lideri Yardımcılarından olan PASOK mensubu Konutu Kaili nam-ı diyar “Qatargate” skandalının soruşturması çerçevesinde gözaltına aldı. Yeni ifşalara nazaran Kaili, Katar ve Fas’ın odağında olduğu AB yetkililerine rüşvet verilmesi teşebbüslerinin odağında yer alıyor.
SEÇİMLERE HAZIRLIK, ŞİDDET SARMALI VE DOĞAL AFETLER
2022 Yunanistan’ın parlamento seçimlerine hazırlandığı yıl oldu. Yeni bir seçim sistemine nazaran gerçekleştirilecek seçimler sonrasında tek partili hükümetin oluşması uzak bir ihtimal olarak görülüyor. Bu nedenle seçimlerin tekrarlanacağı görüşü 2022 sonlarına gerçek Yunanistan’ın siyaset ve basın kulvarlarında yük kazandı.
Seçimlere hazırlanan Miçotakis kabinesi tek başına iktidarı muhalefete kaptırmamak için 2022 yılının sonlarına yanlışsız yeni ekonomik ve güç krizlerinden etkilenen kesitlere dayanak sunmak için düğmeye bastı. Muhalefet ise hükümetin antidemokratik uygulamaları ile ekonomik kriz karşısında halkın yaşadığı aksilikleri gündemde taşıyarak toplum nezdinde puan kazanmaya çalıştı.
2022 Yunanistan’da bayan ve çocuk hakları açısından sorumlu ve dert verici bir yıl olarak kayıtlara geçti. Yıl boyunca ülkede bayana yönelik şiddet gündemdeki yerini korurken, 2022 ortalarında çocuklara yönelik şiddet hadiseleri gündem oldu. Yılın son haftalarında polis kurşunu ile 16 yaşındaki Kostas Frangulis’in hayatını kaybetmesi ülkeyi daha da karıştırdı.
Bu ortada 2022 yılı boyunca komşu ülke iklim krizinin sonuçları ile uğraş verdi. Yaz aylarında Yunanistan’da büyük orman yangınları yaşanırken yağmurlu devirlerde ülkenin birçok kesitinde sel baskınları yaşandı.